S 488
A.D. 943. King Edmund to Æthelgeard, minister; grant of 7 hides (mansae) at Tisted, Hants., and note, in English, of grant by King Eadred to Æthelgeard of a messuage (haga) in Winchester. Latin with English bounds.
Archive: Winchester, Old Minster
MSS: BL Add. 15350, 51r-52r (s. xii)
Printed: K 1144; B 786.
Comments: Grundy, Hants. 1927, pp. 267-71, bounds describe West Tisted; Drögereit 1935, pp. 379-82, authentic; Finberg, ECW, no. 61, authentic; Hart 1970/1, pp. 15-17, on beneficiary and his estates, p. 17 n. 1, on relationship with S 511, p. 29 (no. 86), authentic; Keynes 1980, p. 32 n. 53, p. 66 n. 124, on formulation; Pelteret 1995, p. 284; Keynes 1996, pp. 86-7, on beneficiary; cf. S 463, 511.
Ðis is þara [VII] hida boc æt ticce stedæ þe Eadmund cinig gebocode Æðelgearde his þegne on ece yrfæ.
Beantis universorum voce monemur preclara . procuremus incessanter sine amaritudine mentis huius seculi ambitione integra libertate apertis januis intrare ad eum qui suo cruore scelera nostra detersit injusta . Licet primi prothoplasti facinore violata improbis successionibus deterioranda . istic degentibus vilescerent . tamen omnibus namque sapientibus notum ac manifestum constat quod dicta futura vel facta pro multiplici erumpnarum perturbatione . et cogitationem vagatione frequenter ex memoria recedunt . Nisi litterarum apicibus et custodiæ cautela scripturarum reserventur . et ad memoriam revocentur .
Idcirco ego Eadmundus . industrius Anglorum rex cæterarumque gentium in circuitu persistentium . tercio anno imperii mei litteratoriis apicibus roboravi . quod cum consensu heroicorum virorum tradidi cuidam meo fideli ministro vocitato nomine Æðelgeardo . modicam numinis mei partem . id est . vii . mansas agelluli aeternaliter tradendo concessi . ubi turbarum collatione jam dudum nomen illatum hoc adesse profertur . æt Ticcetesde . ut terram jam prefatam meo scilicet ovante concessu tramitibus suæ possideat vitæ . Deinceps namque sibi succedenti cui voluerit heredi derelinquat ceu predixi in æternam hereditatem . Ideo scripsimus novam cartulam quia antiquum librum non habe'b'amus . sed si quis in propatulo aliam cartulam produxerit ; Sciat se proculdubio cum sempiterno syngrapho agyæ crucis ab omnibus fidelibus abdicatum et ad nichilum valeat . Maneat igitur nostrum hoc immobile donum æterna libertate jocundum cum omnibus quæ ad ipsum locum pertinere dinoscuntur . tam in magnis quam in modicis rebus . Campis . pascuis . Pratis . Silvis . dirivatisque cursibus aquarum . excepto communi labore . expeditione . Pontis . arcisvæ coedificatione .
Quisquis benivola ac fideli mente augendo amplificare satagerit augeat amplificetque omnipotens Deus in hoc presenti seculo vitam illius et cum suis omnibus prospera feliciter longiturnæ vitæ gaudia [hic] et in futuro . Sin autem quod non optamus infringere temptaverit predictum donum ; noverit se esse anathematizatum . ante tribunal domini nostri Jhesu Christi . nisi prius digna satisfactione emendare maluerit . Istis terminibus predicta terra circumgyrata esse videtur .
Ðis syndon þa land ge mero to Ticcetesde . Ærest of clincan leage west be hagan to wæneardes smede . of weneardes snede west to hatan hammæ neoþoweardan . þonan to tun weges ende . fram tun weges ende forþ be efisc to stapol wege ufeweardan . þonne forþ be efisc to þam tyswledan hamme . þonne þonan east to þære readan flodan . þonne east be hagan to þan ealdan deor geate . þonne þonan forð be hagan to oddan heale . þonne suþ to luhes geate . þonan þær west to ceorles geate . of þam geate forð be hagan to þære twysledan æc . þonne þonan suð 7 west to þære swelgende . þonne fram þære swelgende suð to þam herpaðe feower 7 þritig gyrda be norðan sciteres flodan . wend þonne þer norð 7 west . of þæt dæl . æt þam ealdan wudu faldan . forð syðþan be efisce to neddær heale . þonne ford west be hagan of hit sticað æft on clincan leage .
Ic Eadred cyng ge eaf minum þegne Æðelgearde to æcere æhte binnan þære byrig into wintan ceastre . þa hagan þe to þam seofan hydum æt Ticceststede ge byriad to þon ilcan freols dome þe he þæt land hæfþ .
Acta est hæc prefata donatio . Anno ab incarnatione domini nostro Jhesu Christi . dccccxliii . Indictione . xv .
Ego Eadmundus Rex Anglorum prefatam donationem cum sigillo sanctæ crucis confirmavi .
Ego Eadgyfu Ejusdem regis mater consignavi .
Ego Eadred Ejusdem regis frater confirmavi .
Ego Þeodred Lundoniensis æcclesiæ episcopus consignavi .
Ego Ælfheah Wintoniensis æcclesiæ episcopus triumphalem tropheum agyæ crucis impressi .
Ego Cenwald Episcopus predictum donum consensi .
Ego Ælfric episcopus consensi .
Ego Ælfred episcopus consignavi .
Ego Burhric episcopus consensi .
Ego Æþelgar episcopus roboravi .
Ego Wulfgar Dux .
Ego Æþelstan Dux .
Ego Æþelstan Dux .
Ego Æþelwold Dux .
Ego Ealhelm Dux .
Ego Æþelmund Dux .
Ego Vhtred Dux .
Ego Odda minister .
Ego Wulfgar minister .
Ego Eadric minister .
Ego Eadmund minister .
Ego Wullaf minister .
Ego Ælfric minister .
Ego Ælfstan minister .
Ego Ælfheah minister .
Ego Æþered minister .
Ego Ælfsige minister .
Ego Witgar minister .
Ego Wulfric minister .