S 874
A.D. 990. King Æthelred to Æthelweard, his minister; grant of 15 hides (tributaria) at Wootton St Lawrence, Hants., with nine messuages (hagan) in Winchester, a meadow at Basingstoke and a mill at Hines clifæ. Latin with English bounds.
Archive: Winchester, Old Minster
MSS: BL Add. 15350, 109r-110r (s. xii)
Printed: K 673.
Comments: Grundy, Hants. 1927, pp. 313-17, on bounds; Finberg, ECW, no. 138, authentic; Hart 1970/1, p. 36 (no. 188), authentic; Biddle and Hill 1971, p. 75, on Winchester topography; HRH, p. 232, subscriptions are consistent; Biddle et al. 1976, pp. 235, 341; Keynes 1980, p. 85 n. 7, p. 88 n. 20, pp. 93-4, 250, authentic.
Rubric:
Ðis is ðara .xv. hida boc æt Wudatune, ðe Æðelred cing gebocode Æðelwearde his þegne on ece yrfe.
In genitoris ac prolis almique flaminis onomate. Saeuissimi nempe arbitrii ingruente turbine ac dirae tempestatis minitante uoragine, luctuosis nobis inpraecandum quaestibus cuncta librantis Christi nouimus clementiam fore, quo circumquaque parma uallati protectionis diuinae uirulentas Phlegethonticae atrocitatis ualeamus combustiones euadere ac Leuiathan luridi theo protegente phalanges euincere, et Paradisiacae contubernio amoenitatis adiungi, florigerisque tripudiantium Christi tyronum promereamur cubilibus gratanter adscisci; id quoque sagaciter hisce gestientes modulis promereri, ut temporalibus gazis inopum penuriam refrigerantes tantis diuitiis fauste uti iam deprompsimus mereamur adunari. Quapropter ego Æðelredus famosus totius Brittannicae insulae imperator, cuidam dilecto mihi ministro, Æðelweardo uocitamine, quandam telluris particulam mei iuris, id est .xv. tributaria in eo loco cui solicolae scibile Wudatun appellamen indiderunt, in libertatem adscribo haereditariam, quatenus ille fauste fruatur quamdiu uiuido flatu artuum organa reguntur; et post huius uitae excessum cuicunque sibi ratum duxerit cleronomo derelinquat. Si autem tempore contigerit aliquo quempiam hominum aliquem antiquiorem librum contra istius libri libertatem producere, pro nichilo computetur, isto per omnia in sua stabilitate permanente atque uigente. Sit autem istud praefatum rus liberrimum ab omni mundiali obstaculo in magnis ac modicis, id est, in campis seu pascuis, pratis nec ne robore siluis, tribus, tantummodo rationabiliter, rebus exceptis, quae usuali ritu obseruantur hactenus id est cumglomerata sibi alternatim expeditioni compulerit populari commilitonum confligere castra, atque cum sua petunt pontis titubantia muniri uada, ac cum conciuium turma urbium indigent muniri stabiliter septa. Si quis igitur hoc nostrum in aliud quid transmutare praesumpserit donarium, anathematizatus ipse a deo et ab omnibus sanctis eius in inferno inferiori cum Sathan sine fine crucietur, nisi prius hic digna satisfactione emendare maluerit. Istis terminis ambitur praedicta tellus.
Ærest on Wiðigford eastæweardne; ðanon ongerihtæ on turding sceatt on ðæt milgemæt; swa on ðone wrefet; andlang wrefetes on Cynedealle rodæ eastæweardæ; ðanan ongerihte on Stanhæmstede; swa andlang mearce on ða lampyttas; ðæt andlang mearcæs on broccæs hlæw; of broccæs hlæwæ suð on ða hyrnan; swa andlang mearcæ on waddunæ; of waddunæ on Ængelhamstæde westeweardan; swa ongerihtæ on ðonæ hærepað; west andlang hærepaðes on ða hyrnan; swa andlang Fræccændunæ on Cyteling graf westewaerdne; ðæt andlang mearcæ on smalan dæne on ðone hærepað; swa utt on sioluc ham; of sioluc hammæ on scobban byrygels wæsteweardan on sagel mære; swa on ða fulan flodas; ðæt andlang mearce on ða wyllas; swa of westæweardan ðam wyllam ongerihte utt on ða lege norðeweardre; swa andlang streames on Wiðigford norðæweardran. And .ix. hagan on Wintancestre on Tænnere stret, and on Embasinga stocæ an med, and æt Hines clifæ an mylen.
Anno dominicae incarnationis .DCCCC.XC. scripta est haec cartula, indictione .iii. his testibus consentientibus quorum inferius nomina carraxantur.
+ Ego Æðelredus rex Anglorum huius donationis libertatem regni totius fastigium tenens libenter concessi.
+ Ego Sigericus Dorouernensis aecclesiae archiepiscopus cum signo sanctae crucis roboraui.
+ Ego Oswoldus Eboracensis aecclesiae archiepiscopus crucis taumate adnotaui.
+ Ego Ælfstanus episcopus.
+ Ego Ælfeagus episcopus.
+ Ego Æscwig episcopus.
+ Ego Æðelsinus episcopus.
+ Ego Ælfstanus episcopus.
+ Ego Sigegarus episcopus.
+ Ego Ordbrihtus episcopus.
+ Ego Æðelsinus episcopus.
+ Ego Æðelwine dux.
+ Ego Byrhtnoð dux.
+ Ego Æðelweard dux.
+ Ego Ælfric dux.
+ Ego Ælfweard abbas.
+ Ego Ælfsigæ abbas.
+ Ego Leofric abbas.
+ Ego Ælfhære abbas.
+ Ego Leofric abbas.
+ Ego Ælfgar minister.
+ Ego Ælfsige minister.
+ Ego Æðelsige minister.
+ Ego Leofric minister.
+ Ego Ordulf minister.
+ Ego Leofric minister.
+ Ego Ælfric minister,
+ Ego Ælfhelm minister.
+ Ego Leofstan minister.
+ Ego Wulfheah minister.