S 1003
A.D. 1044. King Edward to Leofric, his chaplain; grant of 7 hides (mansi) at Dawlish, Devon. Latin with English bounds.
Archive: Exeter
MSS: Exeter, D. & C., 2526 (s. xi; OS Facs., ii, Exeter 12)
Printed: Davidson 1881, pp. 108-11, with translation, pp. 111-13; Davidson 1883, pp. 292-5; Hooke 1994, p. 204 (bounds only).
Comments: Davidson 1881, pp. 113-17, on bounds; Davidson 1883, p. 292; Finberg, ECDC, no. 60; PN Devon, p. 491; Bishop 1955, p. 196, possibly authentic; Oleson 1955, p. 154, authentic; Chaplais 1966, pp. 26-8 (no. 26), probably original, traces of Frankish formulation which the scribe misunderstood (= 1981, XV pp. 26-8); Stenton 1971, p. 425 n. 3, cited, on witness-list; HRH, p. 237, possibly genuine, subscriptions are consistent; Blake 1974, pp. 48-9; Keynes 1988, p. 213 n. 167, apparent original, written by Exeter scribe; Hooke 1990/1, p. 194, on topography and assessment; Dumville 1993, pp. 133, 134, possibly written slightly later than 1044; Hooke 1994, pp. 203-7, on bounds.
Px Regis cunctorum regum regimine reguntur omnia supera ima profundaque Cuius quoque inmensa beniuolentia subinde quem sibi obtemperantem perspexerit et praesentibus locupletat habunde opibus et post ipsius misere uite decursum facit cum pennis angelicis transcendere ad regna supernorum gaudiorum. Qui etiam solus voluntate aeterni patris disponit sceptra iuraque regnorum . est nempe dux ducum rexque omnium proculdubio regum. Cuius rei autem gratia a nobis inchoatus sit hic donationis libellus consequenter manistabitur in precedente paginula. Igitur ego Eaduuardus opitulante potentissimo deo possidens totius monarchiam Anglicae necne et Brittanniae telluris haud modice concedendo concessus sum cuidam meo idoneo capellano Leofrico onomate nuncupato quoddam rus in villa quae ab incolis regionis illius vocitatur Doflisc . scilicet .vii. mansos illimet ad arandum eo tenore quo omnibus diebus uitae suae absque aliqua machina sub illius honorifice regatur dominio atque potestate postque finem dierum illius . habeat potestatem cuicumque placuerit tribuendi aut erogandi. Praecepimus autem ut ante fatum rus sit liberum ab omni fiscali tributo uel uectigali . cum omnibus ad se rite pertinentibus tam in maximis quam in modicis rebus campis . pascuis . pratis . silvisque exceptis istis tribus expeditione pontis arcisque constructione. His itaque nobis prout debuimus ceuque placuit reuerentiae nostrae et voluntati stabilitis adhuc quod minime est obliuioni tradendum uolumus ut hic presens codicellus nostrae licentiae scriptus . dampnet conculcet et anathematizet cunctos emulorum siqui contra eundem reperti fuerint libellos. Siquis autem quod futurum minime autumo presumptione audaci instinctuque diabolico contra nostrum decretum hanc donationis karterulam adnihilare uel pro nihilo ducere temptauerit . in primis quod grauius est iram dei omnipotentis genitricisque eius uidelicet almae et intactae Mariae incurrat . dehinc meam omniumque satellitum meorum noscatque se obnoxium atque reum omnibus horis atque momentis solorum . fiatque pars illius cum Dathan et Abyron . cumque tortuoso Beelzebub principe muscarum in baratro inferiori . et quod indigne seu procaciter repetit non euindicet sed cum dedecore multimodo expulsus sit a nobis nisi prius hic digna penitudine studuerit ultro non coactus emendare. Anno incarnationis dominicae .m.xliiii. indictione .xii. epactaque .xviii. et concurrente .vii. scilicet bissextili anno karaxata est haec kartula gubernante piisimo Anglorum cateruam rege feliciter Eduuardo.
Ðys sindo þa landgemæro. Ærest on tenge muðan upp andlang þæs fleotes on crampan steort . 7 swa eft on gean be þam sealternon on þa stræte on west healfe michaheles ciricean . 7 swa norð andlang þære stræt on þam greatan dic . þanon norð eft ongerihte on þone blindan will . of þam wille norð on gerihte on þone dunnan stan . þanon eft norð rihte on þa ealdan dic . 7 swa andlang þære dic norð on gerihte ofer þæt sceota cumb . þanon up andlang þære ealdan ræwe on þa stapulas . fram þam stapulon on gerihte andlang hricges on sand holcan . of sand holcan andlang strete on blacan penn . þanon andlang stræte on bradanmores heafdon . 7 þanon on gerihte andlang stræte oð eorð birig . 7 swa norð andlang stræte on stan beorh . 7 swa niðer andlang stræte on doflisc ford . 7 þanon norð of þam forda andlang þære port stræt on risc slædes heafdon . swa niðer andlang streames on cocc ford 7 swa andlang þæs fleotes ut on exan . niðer eft andlang exan þær sciter lacu ut scit . 7 swa up andlang sciter lace on þær fleotes heafod . þanon siððan suð on þa ealdan dic . 7 swa on gerihte to þam readan stane . of þam stane suð ut on þa sæ . swa west be sæ eft on tenge muðan.
Ego Eaduuardus rex totius Anglice gentis . huius donationis libertatem hilari animo fieri concessi.
Ego Eadsinus Christi aecclesiae archipresul corroboraui.
Ego Ælfricus Eboracensis aecclesiae archiepiscopus consolidaui.
Ego Lyfingus Crydianensis aecclesiae pontifex rogatus a rege calomo scripsi.
Ego Æluuinus episcopus assensum prebui.
Ego Brihtuuoldus episcopus confirmaui.
Ego Dodico episcopus consignaui.
Ego Ealdredus episcopus corroboraui.
Ego Ælfuuinus abba Novae Aecclesiae.
Ego Ægeluuardus abba Glestoniensis aecclesiae.
Ego Æthelstanus abba.
Ego Uulfuueardus abba.
Ego Goduuinus abba.
Ego Goduuinus dux stabilui.
Ego Leofricus dux.
Ego Suuegen dux.
Ego Sigeuuardus dux.
Ego Haroldus nobilis.
Ego Tosti nobilis.
Ego Leofuuinus nobilis.
Ego Odda nobilis.
Ego Ordgarus nobilis.
Ego Ælfgarus nobilis.
Ego Ordulfus nobilis.
Ego Dodda nobilis.
Ego Brihtricus nobilis.
Ego Osgodus minister.
Ego Ælfstanus minister.
Ego Ecglafus minister.
Ego Æthelmarus minister.
Ego Karl minister.
Ego Atsorus minister.
Ego Godricus minister.
Ego Ælfuuinus minister.
Ego Ulfcytel minister.
Ego Osmarus minister.
Ego Ecgulfus minister.
Ego Goduinus minister.
Ego Ælfricus minister.
Ego Æþelwerdus minister.
Ego Wulfwerdus minister.
Ego Æþelricus minister.
Ego Liuingeus minister.
Ego Uulfgarus minister.
Ego Brihtwinus minister.
Ego Uulfsige minister.
Ego Þurkyl minister.
Ego Toui minister.
Ego Æþelwinus minister.
Ego Þurstanus minister.
Ego Ælfgeat minister.
Ego Manni minister.