Early-Medieval-England.net

S 673

A.D. 958 for 959. King Edgar to Abingdon Abbey; confirmation of privileges and restoration of 10 hides (mansae) at Ginge, 15 at Goosey, 30 at Longworth and 5 at Bessels Leigh, Berks. Latin with English bounds.

Archive: Abingdon

MSS: 1. BL Cotton Claud. B. vi, 63r-65v (s. xiii)
2. BL Cotton Claud. C. ix, 117v-118r (s. xii; no bounds)
3. BL Cotton Claud. C. ix, 196v-197r (s. xii; bounds only)

Printed: Mon. Angl., i. 102-3; K 1221; Mon. Angl. (rev. edn), i. 515-16 (no. 10); Stevenson, Chron. Abingdon, i. 256-64; B 907, bounds of Goosey only; B 1047; Earle, pp. 387-8, bounds only; Pierquin, Recueil, pt 5, no. 2; PN Berks., iii. 707, 724, 745, bounds only; Kelly, Abingdon, no. 84.

Comments: Field 1907, pp. 44-6, on bounds; Stevenson 1912, p. 6 n. 17, suspicious; Grundy, Berks. 1922, pp. 118-19, 146-7, 195-8; Robinson 1923, p. 169, obviously forged; Grundy, Berks. 1926, pp. 117-20, on bounds; Barker 1949, p. 78, spurious; Chaplais 1966, p. 23, dubious (= 1981 XV, p. 23); Chaplais 1966/1, p. 165, not authentic (= 1973, p. 49); John 1966, pp. 181-209, esp. pp. 194-8, interpolated; HRH, p. 229, doubtful; Whitelock 1973, p. 245 n. 54, dubious; PN Berks., i. 5, 12, 14, 15, 16, 17, ii. 389, 393, 411, 438, 443-4, 469, iii. 700, 707-8, 717, 724-5, 739-40, 745, on bounds; Forsberg 1979, p. 149, on bounds; Gelling, ECTV, no. 94, fabrication; Keynes 1980, p. 11 nn. 16, 17, p. 27 n. 40, pp. 98-100, spurious, based on S 876; Blair and Millard 1992, p. 348, cited; Lapidge 1993, pp. 127, 188; Kelly, Abingdon, no. 84, more likely than not to be authentic.

C. BL Cotton Claudius C. ix, 117v-118r: copy, s. xii
Rubric: Priuilegium Edgari regis de Abbendona.

C*. BL Cotton Claudius C. ix, 196v-197r, 198v: copy of bounds, s. xii

D. BL Cotton Claudius B. vi, 63r-65v: copy, s. xiii
Rubric: Priuilegium Edgari regis.

Altitroni moderatoris imperio triuiatim instruimur, ut illi oppido subiecti suppeditantes famulemur qui totius mundi fabricam miro ineffabilique serie disponens microcosmum, Adam uidelicet, tandem quadriformi plasmatum materia almo ad sui similitudinem instinctum spiramine uniuersis que in infimis formauerat, uno probandi causa, excepto uetito proficiens paradisiace amenitatis iocunditate colaterana Eua scilicet comite decentissime collocauit. Laruarica pro dolor seductus cauillatione, uersipellis suasibilisque tergiuersatione uiraginis pellectus, anathematis alogia ambro pomum momordit uetitum et sibi ac posteris in hoc erumnoso deiectus seculo letum promeruit perpetuum. Uaticinantibus siquidem prophetis et celitus superni regis diuturna clandestino presagia dogmate promentibus nitide orthodoxis eulogium ex supernis deferens, non ut Iudeorum seditiosa elingue fatetur loquacitas sed priscorum atque modernorum lepidissimam ambiens facundiam, Arrianas Sabellianasque proterendo nenias anagogico infrustrans famule nosque ab obtunsi cecitate umbraminis ad supernorum alacrimoniam patrimoniorum aduocans, angelis supernis elapsus liminibus in aurem intemerate uirginis ut euuangelica promulgant famina stupenda cecinnisse uidetur carmina, cui ecclesia tota uidelicet catholica consona uoce altiboando proclamat, 'Beata es uirgo Maria que credidisti, perficientur in te que dicta sunt tibi a Domino. Mirum dictu incarnatur uerbum et incorporatur scilicet illud de quo euuangelista supereminens uniuersorum altitudine sensuum inquit, 'In principio erat uerbum et uerbum erat apud Deum et Deus erat uerbum, et reliqua'. Qua uidelicet sumpta de uirgine incarnatione antique uirginis facinus demitur et cunctis mulieribus nitidis precluens taumatibus decus irrogatur. Intacta igitur redolente Christi diuinitate passaque ipsius humanitate libertas addictis clementer contigit seruulis. Hinc ego Eadgar altitrono ammiculante Anglorum ceterarumque gentium in circuitu triuiatim persistentium basileus, ut huius libertatis altitroni moderatoris clementia merear optinere consortium, rura que olim a predecessoribus nostris largita sunt iniuste ab infidelibus quondam abstracta in Gæging, uidelicet .x. mansas, in Gosige .xv., in Weorþe .xxx. ,in Earmundesleah .v., Abbandunensie ecclesie restituens Domino nostro eiusque genitrici Marie ad usum monachorum inibi degentium eterna largitus sum hereditate. Gratuita itidem Domini gratia instinctus, monachis prefato Abbendunensi monasterio regulariter degentibus monastici eternam priuilegii ut predecessores nostri concedo libertatem, quatenus post decessum Æþeluuoldi abbatis egregii cuius temporibus hec libertatis restauratio Christo suffragante concessa est quem sibi uniuersa prefati cenobii congregatio apto elegerit consilio secundum regularia beati Benedicti instituta abbatem iuste ex eodem fratrum cuneo eligens constituat. Huius hpriuilegii libertas deinceps usu perpetuo a cunctis teneatur catholicis nec extraneorum quispiam tirannica fretus contumatia in predicto monasterio ius arripiens exerceat potestatis, sed eiusdem cenobii collegium perpetue ut predixi libertatis glorietur priuilegio. Sit autem prefatum monasterium omni terrene seruitutis eodem tenore liberum, quo a predecessoribus nostri catholicis a sancto Leone uidelicet papa et Coenuulfo rege catholico uetusto continetur priuilegio, Rethuno abbate optinente, solutum. Agri equidem ad usus monachorum Domino nostro Iesu Christo eiusque genitrici Marie priscis modernisque temporibus a regibus et religiosis utriusque sexus hominibus et a me ipso meoque patruo Eadredo rege fidelissimo restituendo iure concessi sunt eiusdem perpetualiter sint libertatis. Nam rex prefatus rus quod Abbandun nuncupatur quod rex Ceaduualla Domino nostro eiusque genitrici Marie priscis temporibus deuoto concesserat animo, in quo predecessores nostri diabolica decepti auaritia edificium regale sibi iniuste construxerant, ecclesie Dei restituens, interdixit ut regum nemo inibi pastum requireret nec edificium in sempiternum construeret. Quod ego Eadgar Anglorum basileus optimatum meorum usus consilio tam meis quam meorum successorum temporibus fixum in nomine patri et filii et spiritus sancti fieri in eternum precipio. Tempore siquidem quo rura que Domino deuoto concessi animo iniuste a sancta Dei ecclesia ablata fuerant, perfide quique nouas sibi hereditarias kartas usurpantes ediderunt sed in patris et filii et spiritus sancti nomine precipimus ut catholicorum nemo easdem recipiat sed a cunctis repudiate fidelibus in anathemate deputentur, ueteri iugiter uigente priuilegio. Si quis uero tam epylempticus philargirie seductus amentia quod non optamus hanc nostre munificentie dapsilitatem ausu temerario infringere temptauerit, sit ipse alienatus a consortio sancte Dei ecclesie necnon et a participatione sacrosancti corporis et sanguinis Iesu Christi filii Dei per quem totus terrarum orbis ab antiquo humani generis inimico liberatus est et cum Iuda Christi proditore sinistra in parte deputatus, nisi prius hic digna satisfactione humilis penituerit quod contra sanctam Dei ecclesiam rebellis agere presumpsit, nec in uita hac practica ueniam nec in theorica requiem apostata obtineat ullam, sed eternis baratri incendiis trusus iugiter miserrimus crucietur.

Þis sind þa land gemæra to Gaing. Ærest of lillan hlæwes crundle middeweardan to loddere beorge, þonon to grenan hlince westeweardan, of þan hlince to earnes dune westwærde, þonon to holan dic eastwærde, 7lang þære dic twa furlang norþweard, þonon east be heafdan twa furlang, 7lang fura on þone lytlan wyl, 7lang wylles on lacing broc, 7lang broces eft on Gæing broc, 7lang broces on þa æwylma, þonon 7lang hearpaþes on frigedæges treow, of þan treowe 7lang weterdene west to þære deopan dene, of þære dene to þan readan stane of þæn stane eft on lillan hlæwes crundele.

Þis sind þa land gemæra to Gosige. Ærest on þa mærdic estwærde þæt innan tealeburnan, 7lang tealeburnan þæt innan Eoccen, 7lang Eoccen þæt innan þa mærdic, of þa mær dic þæt innan þa furh, of þa furh þæt innan þæt riþig, of þam riþige þ innan Land broc, '7lang' Land broces forð on buten þone ham, eft on þa merdic estewearde.

Þis sind þa land gemære to Wyrþe. Ærest of Eoccen on þa gemær lace, 7lang lace be westan cearna graf be þan andheafdan to eadulfes pytte, þonon 7lang slædes to þan heafod æcere norþeweardon, þonon ondlang æceres to þan andheafdan, þæt to þan hæþnan byrgeles on þa ealdan dic, 7lang dic to þæn port wege, þon' on þa deopan furh, þonne on þa stan bricge on Temese, ondlang Temese to þa' þorn stybbe æt Cingtuninga gemære, þonne to þan hæðenan byrgelese, þonne on þa meardic be eastan ælfsiges cotan, 7lang dic a to þan pæþe, þonne ofer þonne mor on þa heafda, þæt on þone wænweg, 7lang weges to þone þorn stybbe wið þone weg, þonne on Eoccen on þæt mor slæde estwærde, 7long Eoccen þæt eft on þa mær lace.

Þis sind þa land gemæra to Earmundeslea. Ærest of Sandforda on þa fulen lace, 7lang þæs gemæ'r' hagan ut to þan coten, þonan 7lang gemæres on heasel dic, 7lang stræte ut on styrian pol, 7lang þære dic east to wasan, þonon on Hrocan leage norþewærde, 7lang dic on ufewearde hæg dune, up on snoddes hylle ufe wearde to þan haran stane, þonon to þæn ealdan wulfhagan, þonon 7lang slædes þæt 'to' læces forda, þonon 7lang lucringes eft on Sandford.

Anno dominice incarnationis dcccclviii., indictione secunda, scripta est huius munificentie singrapha, his testibus consentientibus quorum inferius nomina secundum uniuscuiusque dignitatem utriusque ordinis decusatim Domino disponente karaxantur.

+ Ego Eadgar Britannie Anglorum monarcus hoc taumate agie crucis roboraui.
+ Ego Dunstanus Dorobornensis ecclesie archiepiscopus eiusdem regis beniuolentiam consensi.
+ Ego Oscytel Eboracensis basilice primas insegnis hoc donum regale confirmaui.
+ Ego Osulf presul canonica subscriptione manu propria hilaris subscripsi.
+ Ego Bryhtelm plebi Dei famulus iubente rege signum sancte crucis letus impressi.
+ Ego Adulf pontifex testudinem agie crucis intrepidus hoc donum corroboraui.
+ Ego Alfuuold antistes tropheum sancte crucis hanc regis donationem consolidaui.
+ Ego Æþelstan legis Dei catascopus hoc eulogium propria manu depinxi.
+ Ego Daniel speculator commissarum plebum letabundus fore consensi.
+ Ego Eadgiuu eiusdem regis aua largitionem cum sigillo sancte crucis firmaui.
+ Ego Æþeluuo[l]d abbas Abbendunensis cenobii hoc sintagma triumphans dictaui.
+ Ego Alfuuold domino concedente abbas huic dapsilitati assensum prebui.
+ Ego Ealdred Christo allubescente abbas crucis modum gaudens imposui.
+ Ego Ælfere dux.
+ Ego Ælfheah dux.
+ Ego Æþelstan dux.
+ Ego [Æ]þelwold dux.
+ Ego Brihtnod dux.
+ Ego Eadmund dux.
+ Ego Æþelmund dux.
+ Ego Ælfgar minister.
+ Ego Ælfuuine minister.
+ Ego Brihferð minister.
+ Ego Æþelsige minister.
+ Ego Osuuig minister.
+ Ego Eadric minister.
+ Ego Osuuard minister.
+ Ego Osulf minister.
+ Ego Uulfgar minister.
+ Ego Uulfhere minister.
+ Ego Æþelsige minister.
+ Ego Ælfsige minister.
+ Ego Uulfhelm minister.
+ Ego Ælfsige minister.
+ Ego Ælfred minister.
+ Ego Ealdred minister.
+ Ego Æþelsige minister.
+ Ego Ælfheah minister.
+ Ego Ælfuuine minister.
+ Ego Aþeluuine minister.
+ Ego Ealdred minister.
+ Ego Leuing minister.
+ Ego Ælfwig minister.
+ Ego Ælfuuine minister.
+ Ego Æþeluueard minister.
+ Ego Æþelferð minister.
+ Ego Ælfric minister.
+ Ego Uulfric minister.
+ Ego Cyneric minister.
+ Ego Uuih't'sige minister.
+ Ego Eanulf minister.
+ Ego Leofa minister.
+ Ego Ælfnoð minister.
+ Ego Alfuuold minister.
+ Ego Ælfric minister.
+ Ego Uulfric minister.
+ Ego Ceoleah minister.
+ Ego Brihtric minister.
+ Ego Alfuuold minister.
+ Ego Aþeluuold minister.
+ Ego Eaduuig minister.
+ Ego Ordgar minister.
+ Ego Ælfmær minister.
+ Ego Æþelferð minister.
+ Ego Ordnoð minister.
+ Ego Orduuald minister.
+ Ego Osmær minister.
+ Ego Lefing minister.
+ Ego Ælfsige minister.
+ Ego Æþeric minister.
+ Ego Byrhtelm minister.
+ Ego Ælfuueard minister.
+ Ego Eadric minister.
+ Ego Brihtuuald minister.
+ Ego Æðelferð minister.
+ Ego Æþeluueard minister.
+ Ego Eadulf minister.
+ Ego Sigelm minister.
+ Ego Æþelm minister.
+ Ego Eadric minister.